Anouk van Deuzen

Plek van de Geest

Een centrale ontmoetingsplek voor jongeren met mentale problemen 

Teruggetrokken,
Zo stil
Een muur zo hoog
Dat er amper nog iemand bij kan.
Had dit nou niet anders gekund?

Mentale klachten zijn een toenemend probleem onder jongeren. Ze kampen o.a. met stress, prestatiedruk, eenzaamheid en maken zich zorgen over de toekomst. Veel klachten bij jongeren openbaren zich in de leeftijd tussen 12 en 27 jaar. Dit zijn ook de jaren waarin wordt gevormd hoe je met je mentale gezondheid omgaat. Langdurige stress of een ontregeling in kwaliteit van het leven kan leiden tot psychische klachten en uiteindelijk tot psychische stoornissen.   

Uit onderzoekt blijkt dat praten over mentale klachten één van de belangrijkste manieren om mentale gezondheid te verbeteren en vroegtijdig hulp te kunnen bieden. Maar helaas is praten hierover nog veel te vaak een groot taboe en is er vaak nog veel schaamte rondom dit ontwerp. Daarnaast zijn de wachtlijsten voor hulp te lang en worden instellingen veelal in geïsoleerde omgeving geplaatst waarin weinig tot geen connectie is met de samenleving.

Ik ben me ervan bewust dat ik als architect geen oplossing kan bieden voor de mentale problemen, maar ik kan wel ruimtelijke ingrepen doen waardoor meer openheid kan worden gecreëerd rondom mentale gezondheid. Kan ik door het maken van een plek in het centrum van Amersfoort, de stad waarin ik woon, een bijdrage leveren aan de mentale gezondheid van jongeren? Kan ik zo een tussentijdse oplossing bieden voor de lange wachttijden waar hulpbehoevenden mee te maken hebben in mentale gezondheidszorg?  

Vanuit deze vraag ontstond Plek voor de Geest, een centrale ontmoetingsplek voor jongeren met problemen. De plek is centraal gelegen en herkenbaar, laagdrempelig en gemakkelijk bereikbaar. Het is een plek waar je binnen kunt lopen voor een gesprek, kennis kunt opdoen en je verhaal kunt delen, lotgenoten en anderen kunt ontmoeten. Zo kan het omgaan met mentale problematiek en angsten een vanzelfsprekendheid worden in de stad.   

Plek voor de Geest ligt omsloten binnen een bestaande centraal gelegen stedelijke context. Door gebruik te maken van de verschillende karakters van de locatie en binnen het bouwblok verschillende ingangen te creëren, maakt dat de plek zich goed leent voor meerdere doelgroepen. 

De architectuur van de nieuwbouw wijkt af van de historische en kenmerkende architectuur van de binnenstad van Amersfoort waardoor de gebouwen opvallen en duidelijk herkenbaar zijn. Plek voor de Geest bestaat uit een schakeling van verschillende gebouwen met ieder hun eigen rol en programma. Dit wordt versterkt door de diversiteit in uitstraling en materiaalgebruik. Het geheel biedt een alternatief voor de traditionele eenvormige architectuur en inrichting van institutionele zorginstellingen. Het is een plek die iedereen verwelkomt en waar iedereen zich thuis kan gaan voelen. 

Afstudeerdatum: 25 mei 2023
Afstudeercommissie: Rob Hootsmans (mentor), Gus Tielens, Vibeke Gieskes.
Toegevoegde leden t.v.b. het examen: Jeroen van Mechelen, Burton Hamfelt.